ΔΙΣΤΟΜΟ ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΠΟΥ ΞΕΚΛΗΡΙΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ ΚΑΙ ΕΛΑΣΙΤΕΣ

10-6-1944 Οι Γερμανοί εκτελούν στο Δίστομο 218 άτομα,από τα οποία 20 βρέφη, 15 παιδιά και 42 υπερήλικες, σε αντίποινα για δολιοφθορές ανταρτών του Ελας.

Ιστορικό για το Δράμα του Διστόμου

ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΗ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΝΟΜΑΡΧΟΥ

Αριθ. Έμπ. Πρωτ. 101    'Εν Λεβαδεία τη 13 Ιουνίου 1944

ΠΡΟΣ ΤΟ  ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ  ΕΣΩΤΕΡΊΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΝ ΑΘΗΝΑΣ
 

Λαμβάνω την τιμήν ν' αναφέρω τα ακόλουθα.

Από δύο ήμερων διανύω τις δραματικότερες, τις πλέον μαρτυρικές στιγμές της ζωής μου. Τα συμβαίνοντα εις την περιφέρεια μου κατά τας δύο τραγικάς αυτάς ημέρας αι οποίαι είναι ασφαλώς προάγγελοι, επικείμενων προσεχώς τρομεράς εντάσεως αιματηρών γεγονότων, υπερβαίνουν εις ωμότητα και αγριότητα και αυτήν την νύκτα του Αγίου Βαρθολομαίου και αυτούς τους Σικελικούς  εσπερινούς.Είναι απερίγραπτο, και άνευ προηγουμένου ή ενεργηθείσα σφαγή από μέρους των οργάνων των αρχών Κατοχής κατά του άμαχου πληθυσμού της υπαίθρου, κατά τας προλαβούσας αυτάς δύο ημέρας. Υπερχίλιοι Άνθρωποι, μεταξύ των οποίων πολλαί γυναίκες, παιδιά και βρέφη έπεσαν από τα βλήματα των ελαφρών και βαρέων πολυβόλων τα οποία εκρότων στρεφόμενα προς πάσα κατεύθυνση όπου ανύποπτος ο ανθρώπινος στόχος πρόβαλε. Λυσσαλέα η αγριότης δεν εφείσθη ούτε των νηπίων τα οποία άταφα έτι εσφίγγοντο σπασμωδικά στοργικά εις τους άψυχους κόλπους των μητέρων των.Ολόκληρο χωρίον, το Δίστομο, κατεστράφη, Όχι δια πυρός. Άλλα δι αθρόας των κατοίκων παντός φύλλου και ηλικίας εκτελέσεως. Εκ των δισχιλίων κατοίκων του ολιγότεροι των χιλίων εναπέμειναν από προχτές και αυτοί έξαλλοι. αλλόφρονες, πλανώνται ανά τας απρόσιτους κρύπτας των ορέων, ούτε σκέψιν τολμώντες προς επάνοδο εις τα ίδια.

Ιστορώ τα γεγονότα εξ αρχής

Την πρωία της 10ης τρέχοντος Γερμανικές αρχές επέταξαν τα υπ' αριθ. 33207 και 24321 ιδιωτικά αυτοκίνητα ανήκοντα το μεν πρώτον εις τον Εμμανουήλ Χασούραν και Αθανάσιο Κόρμπον, το δε δεύτερον εις την Γλυκερία χήρα Σπύρου Πελεκάνου και εις τον Τριαντάφυλλον Παπαευσταθίου, εντός των οποίων επεβίβασαν περίπου πεντήκοντα Γερμανούς Στρατιώτες ενδεδυμένους με πολιτικές ενδυμασίες τας οποίας, είχαν αποσπάσει από τους εγκαθείρκτους των εδώ φυλακών. Τα αυτοκίνητα αυτά Οδηγούντο υπό Ελλήνων οδηγών, των Σπυρίδων Πελεκάνου ή Κουρκουτάν, και Λουκά Ζάχον, Τα εν λόγω αυτοκίνητα με τούς μεταμφιεσμένους εις μαυραγορίτες και χωρικούςΓερμανούς στρατιώτες, τα όπλα των οποίων είχαν τοποθετηθεί κατά τρόπον ώστε να μη είναι δυνατόν να φαίνονται, ξεκίνησαν με κατεύθυνση προς Άμφισσα την 6ην πρωινή. Μετά ημίσεια ώρα ξεκίνησαν ακολουθούντα τα πρώτα εικοσάς περίπου αυτοκινήτων πλήρη Στρατού. Προφανώς οι  Γερμανοί είχαν πληροφορίας ότι οι άτακτοι ενεδρεύουν εις τίνα σημεία της δημοσίας οδού. Και την ενέδρα του βράχου και της λόχμης ηθέλησαν να την επηρεάσουν με την τροχήλατο αυτήν παγίδα. Τα φέροντα τους με πολιτική αμφίεση Γερμανούς στρατιώτες αυτοκίνητα έφθασαν την 10ην πρωινή εις Δίστομο, οι κάτοικοι του οποίου με τον Πρόεδρο της Κοινότητος επικεφαλής τους επεφύλαξαν ευχάριστον υποδοχή. Εις ερώτηση του επικεφαλής Αξιωματικού εάν ενεφανίσθησαν κατά τας ημέρας εκείνας αντάρτεςεις το χωρίον, οι κάτοικοι απήντησαν καταφατικώς. Πράγματι τας τελευταίας ημέρας είχε παρατηρηθεί ζωηρά περί το χωρίον κίνησις των ανταρτών, οι όποιοι, χολωμένοι διότι οι κάτοικοί του δεν έστεργαν να ενταχθούν εις την κομμουνιστική οργάνωση δεν έπαυαν να κακοποιούν τους ζωηρότερα ανθιστάμενους εις τις αξιώσεις των. Επί πλέον απειλές εκσφενδονίζοντο ότι θα έκαιαν, δια Γερμανικών χειρών το χωρίον.Μετ' αρκετή οινοποσία, οι Γερμανοί επιβάντες των αυτοκινήτων των ξεκίνησαν προς την διατεταγμένη πορεία των.Προ της αναχωρήσεως των, όμως, ειδοποίησαν τους κατοίκους ότι θα επέστρεφαν μετά μικρόν και τόνισαν την αξίωσιν των να εύρουν συγκεντρωμένους όλους εις τας οικίας των, κατά την επιστροφή των. Ή αξίωσης αυτή και ο τρόπος καθ' ον διετυπώθη ενέβαλεν εις απαισιόδοξους σκέψεις τους κατοίκους, τινές των οποίων — δυστυχώς ολίγοι — έσπευσαν να απομακρυνθούν, μετά της οικογενείας των — του χωρίου.Εν τω μεταξύ, τα συνεχίζοντα την πορεία των Ελληνικά αυτοκίνητα τα φέροντα τους μεταμφιεσμένους Γερμανούς στρατιώτες έφθασαν εις το μέσον της οδού, ήτις ενώνει το Δίστομο μετά του χωρίου Στείρι. Εκεί ακριβώς, εις θέση Καταβόθρα εδέχθησαν αιφνιδίως τα πυρά ομαδόν των εντεύθεν και εκείθεν της οδού και επί υψωμάτων ενεδρευόντων άτακτων, ως και τα βλήματα των όλμων των. Τα αυτοκίνητα υποστάντα βλάβη εις τους τροχούς σταμάτησαν και ξεπήδησαν εξ αυτών οι Γερμανοί, οι οποίοι, εντός δύο πυρών τώρα, ήνοιξαν πυρ κατά της αμφιπλεύρου ενέδρας. Ή φθορά όμως τούτων, λόγω της μειονεκτικής θέσεως των υπήρξε σημαντική, θα απέβαινε δε συντριπτική αν ή ακολουθούσα μακρόθεν Γερμανική δύναμις δεν επενέβαινε εις την συμπλοκή δια των πυρών του πυροβολικού της. Και υπήρξαν τόσον εύστοχοι αι βολαί, ώστε οι άτακτοι εξαναγκάσθηκαν να τραπούν εις φυγή και εν τέλει να εξαφανιστούν.Εκ των υποστάντων τον αιφνιδιασμό μεταμφιεσμένων Γερμανών στρατιωτών έξι εφονεύθησαν,εκ των οποίων εις Αξιωματικός, και δέκα πέντε τουλάχιστον πληγώθηκαν μάλλον βαρέως. Επίσης εφονεύθη και ο Έλλην οδηγός του επιταχθέντος αυτοκινήτου Σπυρίδων Πελεκάνος ή Κουρκουτάς. Εκ των ανταρτών έπεσαν δέκα πέντε και ισάριθμοι πληγώθηκαν. 

Οι Γερμανοί, εκδικούμενοι γιά την επίθεση, εισέρχονται στο Δίστομο και εξολοθρεύουν ολόκληρο σχεδόν τον πληθυσμό του, μη φεισθέντες ουδέ των νηπίων, των οποίων έσπαζαν τα κεφάλια στους τοίχους ή τα ξεκοίλιαζαν μπροστά στους γονείς τους , βίαζαν , η ορδή των αιμοβόρων Γέρμανων σαδιστών οργίασε σφάζουσα γέροντες, γυναίκες και παιδιά, μέ μόνον σκοπό νά λουσθεί στο αίμα και να χορτάσουν τα μάτια των.

Κατήντησαν δέ να σφάζουν τά βρεφη ένω τα έθηλαζαν οι μητέρες των και νά διασκεδάζουν τυλίγοντες τά έντερα γυναικών και παιδιών από τον λαιμόν τών θυμάτων των .

Πρωτεργατες τής σφαγής και υπεύθυνοι για τις κτηνωδίας των Ουνων ήταν ο Συνταγματάρχης Ρίχαρντ και ο λοχαγός Κέπφλερ

Τα θύματα τής ναζιστικής θηριωδίας ανήλθαν σε 218 από τα οποία 20 βρέφη, 15 παιδιά και 42 υπερήλικες.  

Εννοείται ότι για άλλη μια φορά οι Ελασιτες που προκάλεσαν το μένος των Γερμανών και τα αντίποινα τη συγκεκριμένη στιγμή απουσίαζαν ........ 

Εμφανιστήκαν λίγες μέρες αργότερα για να συμπληρώσουν τό τρομακτικόν έργον τών Γερμανών μέ τήν σφαγήν ορισμένων έκ τών διασωθέντων κατοίκων του Διστόμου. 

 -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ό κ. Κίνιας, συγγενής του πολιτευτού, αναφέρει ότι όλιγον άργότερον άπό τήν θλιβεράν ιστορίαν τής σφαγής τών κατοίκων Εαμοκομμουνιστές έξετέλεσαν εις τον Παρνασσόν, πλησίον τού βαράθρου Δρακοκάρκαρου τους έξης κατοίκους του Διστόμου, τους οποίους κατόπιν έριξαν είς αυτό:

1. Τόν Χαρ. Κίνιαν, πρόεδρον τής Κοινότητος. Ό άνθρωπος αυτός όταν οι Γερμανοί τού είχον ζητήσει νά τους παραδώση 5 κατοίκους διά νά τους εκτελέσουν έπρότεινε δίχως νά διστάση τους έξης: Τον εαυτόν του, τά τρία αδέλφια του και τόν γέροντα πατέρα του!

2. Τόν Λουκάν Νικολάου, τόν μοναδικον επιζήσαντα τής σφαγής τού Διστόμου άπό όλόκληρον τήν οίκογένειάν του.

3.  Τους Δημήτριον και Ίωάννην Κίνιαν,

4. Τόν Χρ. Τζάθαν ανάπηρο τού Αλβανικού Μετώπου, τελευταίον έπίσης έπιζήσαντα έκ τής πατριαρχικής οικογενείας Σφαντούρη, ή οποία θρηνεί άνω των 30 θυμάτων.

5. Τόν ίατρόν Ήλ. Καρούζον, του όποίου οι Γερμανοί εκαυσαν τό σπιτι του και Έσφαξαν 10 στενούς συγγενείς του.

6. Τόν 'Αν. Μπασδέκην, τού οποίου οϊ Γερμανοί έσφαξαν ολόκληρη τήν οικογένεια και τέλος

τόν ύπολοχαγόν τού Πεζικού Λ. Κουτριάριν μέ τήν κατηγορίαν οτι υπηρετεί είς τό έθνικόφρον και ήρωικόν σύνταγμα 5/42 ΣΕ

Τους τεσσάρας πρώτους μάλίστα, οπως μάς καταγγέλλεται τους εκαυσαν ζωντανούς!

 Εις  το ίδιο επίσης βαραθρον εύρέθησαν καμμένοι ή κρεουργημένοι 55 κάτοικοι τής "Αραχώβης, μεταξύ τών όποιων άνεγνωρίσθησαν ύπό τών συγγενών οι :

Χρ. Βαϊδάκης ,

Φ. Βαϊδάκης.

Ι. Μαντάς προεδρος της Κοινοτητας

Θεμ. Γαμβρούλης Βιομήχανος

Γ. Τομαράς

Θεοδ. Ατοιχόπουλος

Χρ. Μάρκος

Χρ. Παπασταθόπουλος

Ιω. Σίμος

Αικατ. Αυγερίκου

Ιω. Τσεκούρας και

Π. Δροσόπουλος

Έτσι συντελέσθηκε πλήρως η ερήμωσης του Διστόμου από τη Γερμανική και Ελαστική Θηριωδία

Για τα μετά την υπογράμμιση
Πηγή  Εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ 12-6-1945